დღეისათვის, პროდუქციის ხარისხი მაღაზიებში არადამაკმაყოფილებელია. თვითმმართველობის მოტყუება მარკეტინგული ხრიკებით ახდენს ჩინური პომიდორის გასაღებას, როგორც ბაღში, სახლის პირობებში მოყვანილი, რომ აღარაფერი ვთქვათ იმ გაურკვეველ ყველსა და სხვა მრავალ პროდუქტზე, რომელთაც ყოველდღიურად მივირთმევთ. სწორედ ამ განუკითხაობის გამო წინა თაობის წარმომადგენლებს, სპეციალურ კომბინატებში დამუშავებული ხორცისა და ნაყინის ნოსტალგიური განწყობა უჩნდებათ.
მოდით გავიხსენოთ ჩენი საყვარელი პერიოდი საბჭოთა კავშირის დროს და გავიგოთ სიმართლე, თუ რას ვჭამდით სინამდვილეში.ე.წ “ჩაის ძეხვს” რატომ არავინ ჭამდა მაშინ? იმიტომ, რომ მასში 70% საქონლის, 20% ღორის და 10% მხარის ხორცის შემცველობის მაგივრად, მუყაოს ნაზავი იყო.
მაგალითად, 1980 წელს არსებული ГОСТ 23670-79–ის რედაქცია აცხადებს, რომ ხორცპროდუქტებში დაშვებული იყო საქონლის, ღორისა და ცხვრის ხორცის ნაცვლად სტაბილიზატორის, ცილის, სისხლის, საკვები პლაზმის, სახამებლის და პურის ფქვილის დამატება. პროდუქტებში კი წარწერა ГОСТ, რომელიც შემადგენლობას აღნიშნავდა, სეზონის და ექსპორტის მიხედვით იცვლებოდა მხოლოდ წერილობით.
მსხვილ ქარხნებში იყო ცალკე საამქროები, სადაც ძეხვს ამზადებდნენ კისრისა და თავის სხვა ნაწილებისგან თუ ნარჩენებისგან, რომელსაც ადგილობრივ მაღაზიებში ჩააბარებდნენ, ხოლო პარალელურად გვერდით საამქროებში ხორცის მასისგან ამზადებდნენ სტანდარტებისა და ნომენკლატურის გათვალისწინებით საექსპორტო ხორცპროდუქტებს.
ხშირად პროდუქტებში ნიტრატები, ნიტრიტები და ფოსფატებიც ემატებოდა, რომლებიც ასევე სარეცხი ფხვნილების და სარეცხი საშუალებების შემადგენლობაში გვხვდებოდა.
შეუძლებელია არ გახსოვდეთ ტორტი “პოლენო” და ღვეზელები, რომლებიც სინამდვილეში გაფუჭებული ბისკვიტის ნარჩენებისგან, შედედებული ცხიმისგან და შემცვლელი პროდუქტებისგან მზადდებოდა.
ნაყინი, რომლის გემოსაც ასეთი აღშფოთებით იხსენებთ, ნამდვილი ГОСТ–ის მიხედვით მხოლოდ 1966 წლამდე მზადდებოდა. მას შემდეგ კი თხევადი ცხიმის, ფუჟების, ფქვილისა და სახამებლის კომბინაციით ამზადებდნენ. 1980-იანი წლებში ნაღების ნაყინი მხოლოდ დედაქალაქში არსებობდა, რადგან რძე ძირითადად არაჟნის და კარაქის წარმოებისთვის გამოიყენებოდა, თუმცა იქაც ურევდნენ სხვა განმაზავებლებს. მათ კი, ვისაც ენატრება არაჟანი, რომელშიც კოვზი ჩერდებოდა კონსისტენციის გამო, მინდა იცოდეთ, რომ ნატურალურ არაჟანში კოვზი არ ჩერდება.
ის, რომ საბჭოთა პერიოდში ხელფასებიც კარგი იყო, სიცრუეა. 1976 წელს მოსახლეობის 39% ცხოვრობდა სოფლებში, სადაც 70 რუბლი იყო კარგი ხელფასი. ინტელიგენცია რაიონში დაახლოებით 110-130 რუბლს იღებდა. ცოტა ადრე, 1970 წელს, საშუალო ხელფასი სსრკ–ში იყო 98 რუბლი, რაც მხოლოდ 10 კგ კარგი ხორცის საყიდლად ეყოფოდა ადამიანს. ამიტომ ხორცის ყიდვა 30–40 და 150 გრამობით უწევდათ, შესაბამისად კი ხელფასი უნდა გადაენაწილებინათ და სწორედ აქედან გაჩნდა გამოთქმა, რომ საბჭოთა პერიოდში პროდუქტი სუფთა იყო და სულ ახალ–ახალს ვყიდულობდით.
მე მესმის, რომ დღეს ცოტა რამ შეიცვალა – თუმცა, იგივე საერთო პროპაგანდაა, იგივე დაბალი ცხოვრების დონე, იგივე პროდუქტები გაურკვეველი შემადგენლობით. ნამდვილად გჯერათ, რომ მაშინ ყველაფერი უკეთ იყო? ეს მხოლოდ ხელოვნური ნოსტალგია და უკიდურესი კონსერვატიზმია.
